Υπέρταση και ηλικιωμένοι

Ρωτάς τι συμβαίνει με την πίεσή σου, έχεις 12 και 13 όλη την ημέρα, πρωί-μεσημέρι-απόγευμα και αιφνιδίως το βράδυ χτυπά 18 ή 19. Η απάντηση είναι ότι είσαι ηλικιωμένος, τα πάτησες τα 80. Στην ηλικία σου είναι συνηθισμένο. Φταίει η σκλήρυνση των αρτηριών και με την πρώτη ανησυχία, γιατί καθυστέρησε να έρθει η κόρη ή ο γιος, η πίεση χτυπάει στην οροφή.
Φυσιολογική είναι η πίεση εκείνη που εξασφαλίζει στον άνθρωπο την ομαλή ροή αίματος σε όλο το σώμα. Έτσι το μυαλό σου είναι καθαρό, τα πόδια δυνατά στο βάδισμα, στο τρέξιμο. Ένα παιδί πέντε χρονών τα κάνει αυτά με πίεση χαμηλή περίπου 8 ή 80 mmHg επί το επιστημονικότερο. Αυτό γίνεται επειδή το τοίχωμα των αρτηριών έχει ελαστικότητα και διατείνεται εύκολα ώστε η καρδιά δεν χρειάζεται κατά τη συστολή της να βάλει δύναμη μεγάλη για να τρέξει το αίμα στις πεντακάθαρες αρτηρίες, να φτάσει μέχρι τα πέρατα του σώματος, τα δάχτυλα και το κεφάλι. Τα πράγματα βέβαια σκληραίνουν με την ηλικία και ακαθαρσίες εμφανίζονται τήδε-κακείσε σε όλες τις αρτηρίες, όπερ σημαίνει ότι η καρδιά πρέπει να αρχίσει να συσπάται ισχυρότερα και τότε η πίεση αυξάνεται. Έτσι όταν το παιδί γίνεται δέκα χρονών η μεγάλη πίεση φτάνει τα 9 ή και 10 και αυτή η τάση αυξήσεως παρακολουθεί τον άνθρωπο σε όλη τη ζωή. Όμως η ιατρική διαπιστώνει ότι πάνω από 12 ή 13, η σκλήρυνση των αρτηριών και τα αθηρώματα επιδεινώνονται από αυτήν καθαυτήν την πίεση. Ώστε, ναι, μετά την ηλικία των πέντε να αυξηθεί η πίεση προς τα 9 και 10 ή και 11 αλλά όχι πέραν του 13, επειδή εγκυμονεί κινδύνους, να έχουμε ένα έμφραγμα ή εγκεφαλικό από τη σκλήρυνση, το αθήρωμα και την επιπλοκή του με θρόμβους και απόφραξη της αρτηρίας. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία μάς συνιστά να ξεχάσουμε τα παλιά π.χ. 16 στους ηλικιωμένους και ορίζει η συστολική-μεγάλη πίεση να είναι πάντα κάτω από 14 και στους διαβητικούς κάτω από 13. Αρίστη πίεση των ηλικιωμένων είναι το 12, με την προϋπόθεση πάντα να έχουν καλή κυκλοφορία αίματος, να σκέπτονται χωρίς ζάλη, να ομιλούν καθαρά και να βαδίζουν δυνατά.

Ευτυχώς, οι πλείστοι των ηλικιωμένων τα καταφέρνουν καλά με πίεση 12-13. Όμως εάν παρουσιάζεται ζάλη κ.λπ. και δεν μπορούν, τότε ας ζουν με πιο ψηλή πίεση, 13-14, όχι όμως παραπάνω γιατί θα πάθουν περισσότερες ζημιές.
Στους ηλικιωμένους η σκλήρυνση του αρτηριακού τοιχώματος μειώνει πολύ την ενδοτικότητά του, έτσι λοιπόν το σφυγμικό κύμα εμφανίζει αύξηση της συστολικής πίεσης, επειδή ακριβώς η καρδιά συστέλλεται ισχυρότερα. Ώστε εάν υπάρχουν παθολογικοί μηχανισμοί αυξήσεως της πίεσης σε ηλικία άνω των 65 ετών και βεβαίως πολύ περισσότερο άνω των 80 ετών, τότε επικρατεί συστολική υπέρταση υψηλή, η οποία χωρίς θεραπεία, συχνά φθάνει τα 18 και 20 ή περισσότερο. Το χαρακτηριστικό εδώ της συστολικής αυτής υπέρτασης είναι ότι η μικρή-διαστολική πίεση, πάλι λόγω της σκλήρυνσης των αρτηριών, συνήθως είναι χαμηλότερη του φυσιολογικού, κάτω των 8 (80mmHg). Το αποτέλεσμα είναι σαφώς διαφορετικό από την υπέρταση ενός νέου ανθρώπου ηλικίας κάτω των 50. Στον νέο υπερτασικό η μεγάλη πίεση μπορεί να φθάνει τα 16-17 ή περισσότερο αλλά τότε και η μικρή πίεση-διαστολική ανεβαίνει στα 10-11 ή περισσότερο. Μπορεί, δηλαδή, σε ένα νέο η συστολική να είναι 20 και η διαστολική 12 ή 13. Αντίθετα στον υπερήλικα η διαφορά είναι μεγάλη μεταξύ συστολικής π.χ. στο 20 και της χαμηλής διαστολικής πίεσης π.χ. στο 5 ή 6. Αυτή η διαφορά πίεσης σφυγμού όπως καλείται, δηλαδή η διαφορά μεταξύ συστολικής και διαστολικής, επηρεάζει δυσμενώς πάλι τις ήδη σκληρές αρτηρίες και κουράζει την καρδιά. Για το λόγο αυτό χρειάζεται θεραπεία η συστολική πίεση να πέσει χαμηλά, κάτω από 14, χωρίς όμως να ελαττώνεται περισσότερο η διαστολική.
Επομένως στους ηλικιωμένους άνω των 80 ετών, όπως και στους νεότερους, θα πρέπει να θεραπεύεται η συστολική υπέρταση ώστε η μεγάλη πίεσή τους να είναι κάτω από 14. Είμαστε ευχαριστημένοι και επιμένουμε στο σχήμα φαρμάκων που έχουμε δώσει εφόσον τότε ο θεραπευόμενος βαδίζει καλά και δυνατά με μυαλό καθαρό και δεν ζαλίζεται. Διαφορετικά ελαττώνεται λίγο η δόση των φαρμάκων ώστε με λίγο μεγαλύτερη πίεση μέχρι 15, να έχει ποιότητα ζωής.
Ευτυχώς, το τελευταίο είναι μάλλον σπάνιο. Για να έρθουμε πάλι σε σένα. Έχεις ελαφρά υπέρταση, που τη θεραπεύεις με ήπιο αντιυπερτασικό ώστε σχεδόν όλη η ημέρα να περνάει με 12-13. Στο στρες δεν έχουν ελαστικότητα οι αρτηρίες και με την πρώτη στενοχώρια σου ανεβαίνει ψηλά. Δεν υπάρχει πρόβλημα, επειδή πέφτει γρήγορα η πίεση μόνη της ή με τη βοήθεια ηρεμιστικού φαρμάκου.
Το παλαιό σπίτι, πέρα από τη δομή, τους τοίχους και τα έπιπλα, θέλει και λίγο περισσότερο φροντίδα για τα λειτουργικά του. Αν η χοληστερίνη είναι αυξημένη, θα πρέπει να λαμβάνεται στατίνη και εάν υπάρχει σακχαρώδης διαβήτης η θεραπεία του να είναι αποτελεσματική. Ως προς το κάπνισμα, ευτυχώς, στην ένατη και δέκατη δεκαετία οι άνθρωποι έχουν μυαλό και το έχουν γνωρίσει στη ζωή τους εξ αποστάσεως. Στην ηλικία τους οι «θεριακλήδες» απουσιάζουν και μερικοί μάλιστα από καιρό.

πηγη